I. Mật ong kết tinh là như thế nào?

Khi bạn thấy trong chai mật ong của mình có xuất hiện các hạt nhỏ đóng ở đáy chai hay ở miệng chai thì đó là mật ong đã bị kết tinh. Theo tính chất hoá học thì mật ong kết tinh là hiện tượng mật ong chuyển từ dạng lỏng sang dạng hạt, bao gồm cả dạng hạt mịn hoặc hạt to và thô. Mỗi loại mật ong khi bị kết tinh sẽ có những hình dạng khác nhau, tuỳ vào thành phần các dưỡng chất có trong mật.

Mật ong kết tinh là hiện tượng tự nhiên rất thường gặp

Về bản chất thì mật ong có thành phần chính là đường chiếm đến 70% và trong tỷ lệ đường đó lại có 2 loại đường tự nhiên khác nhau là đường glucose chiếm khoảng 31%, còn lại là đường Fructose chiếm khoảng 38,5%. Nếu được bảo quản trong nhiệt độ phù hợp thì mật ong sẽ rất khó bị kết tinh.

Khi mật ong bị kết tinh và đóng đường thì dung dịch đường sẽ đặc hơn rất nhiều so với đường thông thường từ khoảng 75-80%. Đó là lý do khiến mật ong nguyên chất rất dễ dàng bị kết tinh. Đồng thời, hàm lượng đường glucose khi bị tách nước sẽ tạo thành các tinh thể hay còn được gọi với tên là mầm kết tinh.

II. Lý do mật ong bị kết tinh

Mật ong bị kết tinh là hiện tượng tự nhiên nên ngay cả khi người dùng không tác động vào cấu trúc hoá học của mật thì mật cũng vẫn có thể bị kết tinh, đóng đường. Tuy nhiên, cũng có nhiều lý do khách quan khiến quá trình kết tinh của mật ong diễn ra nhanh hơn như:

1. Mật ong để trong nhiệt độ thấp

Khi nhiệt độ dưới 20 độ C thì mật ong sẽ bị kết tinh và đóng đường. Do đó, các chuyên gia khuyến cáo bạn nên bảo quản mật ong trong nhiệt độ từ 20 - 30 độ C. Vậy nên vào mùa đông của Miền Bắc nhiệt độ xuống thấp cũng sẽ xảy ra hiện tượng mật ong rừng kết tinh.

Nhiều người thường có thói quen bảo mật ong trong tủ lạnh để ngăn chặn các vi khuẩn, ruồi muỗi không có cơ hội tấn công làm hỏng mật. Tuy nhiên, nếu để mật ong trong ngăn đá tủ lạnh thì sẽ khiến mật ong bị đóng đá rất khó sử dụng. Và cần phải mất thời gian rã đông trước khi sử dụng.

Mật ong để trong nhiệt độ thấp dưới 20 độ C sẽ rất dễ bị kết tinh

Với trường hợp mật ong để trong ngăn mát tủ lạnh thì nhiệt độ dưới 20 độ C sẽ khiến mật ong nhanh bị kết tinh hơn. Vì vậy, nếu không muốn bị kết tinh và đóng bánh đường thì tốt nhất bạn không nên bảo quản mật ong trong tủ lạnh.

Tuy nhiên, để đảm bảo mật ong luôn duy trì được chất lượng tốt nhất và kéo dài thời gian sử dụng thì bạn phải bảo quản mật ở những khu vực khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp và phải sạch sẽ để không có vi khuẩn, kiến, ruồi muỗi tấn công. Đặc biệt, bạn nên để mật ong ở vị trí cố định tránh di chuyển nhiều để hạn chế tình trạng làm rơi vỡ chai mật.                                                                                                                          

2. Mật để trong thời gian quá dài

Nếu như bạn để mật ong quá lâu mà không sử dụng thì cũng có thể xảy ra hiện tượng kết tinh. Do các chất trong mật ong đã phản ứng hoá học với nhau. Nhất là với những loại mật ong rừng do người dân tự khai thác và không được đóng gói trong những chai kín đảm bảo tiêu chuẩn.

Mật ong cũng có hạn sử dụng, thường là 2 -3 năm tính từ khi thu hoạch. Tuy nhiên, người dùng phải biết bảo quản mật ong đúng cách thì mật mới không bị hỏng và giữ được hàm lượng dinh dưỡng cao nhất.

Nhiều người bảo quản mật ong lâu hơn 3 năm, thậm chí là 10 năm thì là mật ong đã quá cũ trải qua nhiều điều kiện thời tiết thay đổi theo từng mùa, từng năm khác nhau thì hiện tượng kết tinh là rất thường gặp.

3. Mua mật ong chưa qua xử lý

Mật ong chưa qua xử lý bằng công nghệ thì rất dễ bị kết tinh

Mật ong chưa qua xử lý có thể là mật ong rừng hoặc mật ong nuôi mà người dân tự thu hoạch, quay mật rồi bán trực tiếp ra thị trường. Loại mật này chưa trải qua quá trình tinh chế, lọc bẩn, lọc công nghiệp,… nên trong mật rất có thể bị lẫn phấn hoa hoặc nhộng ong là nguyên nhân gây khiến mật ong bị kết tinh.

Đối với các sản phẩm mật ong chất lượng của những công ty lớn hay sản phẩm mật ong xuất khẩu ra nước ngoài hoặc là mật ong nhập khẩu thì đều phải trải qua quá trình lọc công nghiệp, nhằm đảm bảo chất lượng mật tốt nhất, bảo quản được trong thời gian dài và đạt những tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm cao.

4. Mật ong bị pha hóa chất

Mật ong cũng được xếp vào danh sách những thực phẩm cần thiết với mọi gia đình và có giá trị kinh tế cao. Do đó, vì nhiều người chạy theo lợi nhuận mà đã kinh doanh các sản phẩm mật ong pha hoá chất kém chất lượng để bán ra thị trường nhằm tăng khối lượng cũng như thể tích của mật.

Hơn nữa, nhiều người còn coi mật ong bị kết tinh đóng đường là dấu hiệu để nhận biết mật ong thật. Vậy nên nhiều kẻ làm mật ong giả cho thêm hoá chất vào để làm cho mật bị kết tinh giống như mật ong thật.

Mật ong bị pha hóa chất không chỉ dễ bị kết tinh mà còn làm giảm chất lượng mật ong rất đáng kể và có thể gây những tác dụng không tốt với sức khỏe.  Còn riêng với các loại mật ong pha nước thì sẽ không thể kết tính dược.

Mật ong có hàm lượng đường càng cao, càng đậm đặc thì càng dễ bị kết tinh. Như vậy, nếu như mật ong bị pha nước với tỷ lệ thấp thì có thể vẫn bị kết tinh nhưng nếu pha với hàm lượng lớn thì mặt sẽ loãng và không thể xảy ra hiện tượng kết tinh.

III. Mật ong kết tinh có tốt hơn mật ong thường?

Mật ong kết tinh hay mật ong thường thì đều có chất lượng mật như nhau

Nhiều người thường lầm tưởng rằng mật ong kết tinh thì sẽ tốt hơn mật ong thường vì khi mật kết tinh chứng tỏ là mật ong đặc. Như đã nói ở trên thì mật ong kết tinh là hiện tượng hoàn toàn tự nhiên và không làm biến đổi hàm lượng các dưỡng chất có lợi trong mật ong với cơ thể con người. Do đó, mật ong bị kết tinh hay mật ong thường thì về cơ bản chất lượng cũng sẽ như nhau.

Mật ong kết tinh vẫn đảm bảo mang lại nhiều lợi ích cho người dùng như mật ong thường đó là:

• Chữa trị ho khan, ho có đờm, nhất là khi bạn kết hợp mật ong với lá hẹ, hoa hồng, gừng, … sẽ tạo thành các bài thuốc chữa ho tại nhà cực hiệu quả.
• Chữa bỏng và làm giảm tình trạng bị đau rát. Bởi mật ong nguyên chất có đặc tính chống viêm, kháng khuẩn và tái tạo tế bào rất tốt.
• Trong mật ong có chất acetylcholine nên có tác dụng tăng cường trí nhớ, nhất là với những người trung niên.
• Ngăn ngừa hội chứng trào ngược thực quản và hỗ trợ điều trị các bệnh về dạ dày, thành ruột.
• Rất tốt cho những người bị bệnh đái tháo đường vì trong mật ong chủ yếu là đường tự nhiên, không gây hại cho cơ thể.
• Mật ong có nhiều chất chống oxy hoá giúp ngăn ngừa bệnh ung thư.
• Làm dịu bệnh trĩ và nâng cao hiệu quả điều trị vết thương.
• Thanh lọc cơ thể và tăng cường hệ miễn dịch vì mật ong có chứa nhiều khoáng chất giúp bổ sung năng lượng cùng nhiều axit amin, enzyme có lợi cho cơ thể.
• Cải thiện thị lực nhờ các vitamin nhóm B trong mật ong giúp làm giảm tình trạng mờ mắt, mỏi mắt, khô mắt gây đau mắt,…
• Điều trị mụn trứng cá và làm mờ vết thâm nhanh chóng, an toàn.
• Dưỡng ẩm, làm trắng da và se khít lỗ chân lông để bạn có được một làn da tươi sáng, mịn màng, rạng ngời.
• Tẩy tế bào chết và dưỡng tóc vì có hàm lượng enzyme cùng nhiều dưỡng chất cơ lợi khác.
• Kết hợp với những nguyên liệu khác như gừng, chanh,… để giảm cân tại nhà siêu tốc.

IV. Nhiệt độ và cách nhận biết hiện tượng mật ong kết tinh

Nhiệt độ và cách nhận biết mật ong bị kết tinh như thế nào?

Nhiệt độ là yếu tố cơ bản nhất dẫn đến hiện tượng mật ong kết tinh. Khi nhiệt độ môi trường dưới 20 độ C thì mật ong sẽ bị kết tinh nhưng nếu bảo quản mật ong trong nhiệt độ cao thì các chất trong mật sẽ bị biến đổi làm giảm giá trị dinh dưỡng và nhiều công dụng tốt với sức khoẻ người dùng.

Cách nhận biết mật ong bị kết tinh thì rất đơn giản, bạn có thể dễ dàng quan sát được bằng mắt thường. Nếu như bạn nhìn thấy chai mật ong của mình có các hạt ở đáy chai, miệng chai hay từ đáy lên đến phần thân chai thì có nghĩa là chai mật ong có bạn đã bị kết tinh.

V. Có phải mật ong ngon là mật kết tinh?

Mật ong càng sánh đặc, hàm lượng nước thấp thì càng dễ kết tinh. Tuy nhiên, dựa vào hiện tượng kết tinh để nhận biết mật ong ngon hay không thì chưa chắc đã đúng. Bởi trên thực tế, nhiều loại mật ong từ các loại hoa có lượng đường thấp thì sẽ ít kết tinh hơn nhưng độ ngon thì rất tuyệt.

Hơn nữa, với những loại mật ong công nghiệp đã được xử lý thì sẽ làm giảm khả năng bị kết tinh nhưng độ ngon và hàm lượng dinh dưỡng thì luôn được đảm bảo. Do đó, muốn mua mật ong ngon thì bạn cần chọn mua ở những địa chỉ uy tín hoặc loại mật ong của loài hoa mà bạn thích chứ không nên dựa vào hiện tượng kết tinh để kết luận.

VI. Mật ong kết tinh rất được ưa chuộng tại Châu Âu

Mật ong kết tinh được sử dụng phổ biến tại các nước Châu Âu

Tại nhiều quốc ta tại Châu Âu người ta thường rất ưa chuộng mật ong kết tinh. Bởi mật ong kết tinh khi quết lên các món ăn sẽ giúp cho món ăn trở nên bắt mắt, độc đáo mà còn làm tăng hương bị thơm ngon, hấp dẫn.

Người Châu Âu rất thích sử dụng mật ong để làm gia vị cho món ăn, mật ong có thể được sử dụng trong món khai vị, tẩm ướp các món thịt hoặc làm nước uống. Đồng thời, những loại mật ong sánh đặc sẽ có giá cao và được nhiều người yêu thích hơn các loại mật ong thường loãng, khó kết tinh.

Riêng ở Việt Nam thì thường ưa chuộng các loại mật ong thường hơn. Bởi do thói quen của người Việt thường dùng mật ong để uống và hay để mật ong trong các chai hoặc lọ có cổ hẹp nên nếu mật ong bị kết tinh thì sẽ rất khó lấy ra để sử dụng. Còn với nước ngoài thì họ thường bảo quản mật trong các hũ có miệng rộng để dễ dàng lấy hơn.

VII. Tại Việt Nam có những loại mật ong nào dễ kết tinh nhất?

Do nhu cầu tiêu dùng mật ong của con người ngày càng tăng cao nên ngoài việc thu hoạch mật ong rừng thì cũng rất nhiều người dân và công ty đã xây dựng mô hình nuôi ong lấy mật với đa dạng các loại hoa theo mùa để cho nhiều loại mật khác nhau.

Các loại mật ong rừng đầu mùa có hàm lượng cao nên rất dễ kết tinh hơn các loại mật khác

Mỗi loại mật ong của một loài hoa khác nhau thì sẽ có tỷ lệ đường và các chất không giống nhau nên có loại mật ong dễ kết tính và loại mật ong khó kết tinh.

• Các loại mật ong dễ kết tinh đó là: Mật ong rừng đầu mùa vào khoảng tháng 2-4-5, mật hoa cúc quỳ, mật hoa cỏ lào, mật hoa bạc hà, mật hoa cao su,…
• Những loại mật ong khó kết tinh như: mật hoa nhãn, mật ong hoa cà phê, mật ong hoa vải, mật ong hoa tràm,…

Ngoài ra, những loại mật hoa công nghiệp đã được sơ chế và lọc sạch các chất bẩn còn sót trong mật thì sẽ khó bị kết tinh hơn các loại mật hoa do người dân thu hoạch rồi bán trực tiếp ra thị trường. Đồng thời, mật hoa công nghiệp được xử lý qua công nghệ hiện đại sẽ đảm bảo chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm và bảo quản được lâu hơn so với mật hoa chưa qua xử lý.

VIII. Kết luận

Qua bài viết này, chắc hẳn các bạn cũng đã nắm được các thông tin liên quan đến hiện tượng mật ong kết tinh để yên tâm hơn khi sử dụng. Ngoài ra, bạn cũng cần lưu ý hiện nay trên thị trường có rất nhiều sản phẩm mật ong giả được làm rất tinh vi giống mật ong thật rất khó để nhận biết. Do vây, khi có nhu cầu muốn mua mật ong nguyên chất để sử dụng hay biếu tặng thì bạn nên lựa chọn mua ở những đơn vị uy tín nhất như IVY HONEY, giúp bạn mua được sản phẩm với chất lượng tốt nhất.